Een uitspraak die mij meer als noodkreet dan als constatering in de oren klonk. Mijn gesprekspartner keek erg ongelukkig toen zij tot deze conclusie kwam. In ons gesprek van ruim ’n uur had haar vastberadenheid plaatsgemaakt voor wat onzekerheid. Hoewel ik besefte waar de schoen wrong, kwam er niet direct een passende reactie in me op. Het was beter even niets te zeggen en alleen begripvol te knikken. Hoe waren we eigenlijk terechtgekomen bij deze nieuwe manager die écht geen idee heeft?
Opborrelend probleem
Mijn gesprekpartner ontmoette ik op een feest van vrienden. Zij straalde energie en lef uit en er ontstond een geanimeerd en informatief gesprek. Toen ze enige tijd later hoorde wat mijn professie was, bemerkte ik al snel enige verandering in haar stem en woordkeus. Het klonk allemaal wat korter, strakker en minder genuanceerd. Het werd mij snel duidelijk dat er op haar werk iets niet zo lekker liep. En dan doel ik niet op een vastlopend kopieerapparaat of het gebrek aan kroketten in het bedrijfsrestaurant. Nee, het liep niet zo lekker met haar nieuwe manager. Als teamleider had zij een eerste gesprek met hem gehad. Het was best ‘n aardige vent, die zichzelf overigens graag hoorde praten. Goed luisteren leek niet z’n sterkste kant. Tijdens de ontmoeting voelde ze een bekend probleem opborrelen, wat ze met haar vorige manager zo zorgvuldig had opgelost.
Gave of opgave?
Wat bleek? Sinds een aantal jaren is zij zich bewust van haar bovengemiddelde intelligentie. En aan die bewustwording was geen makkelijke tijd vooraf gegaan. Haar vorige manager was, met een handjevol collega’s, op de hoogte van haar ‘gave’. Maar deze kersverse leidinggevende was dat duidelijk niet. Zij vroeg zich hardop af of nu alles teniet zou worden gedaan? Of haar ‘gave’ opnieuw een opgave zou worden? Was zij terug bij af in het proces van (h)erkenning, waardering en acceptatie? En last but not least, moet ze hem nu wel of niet gaan vertellen hoe de vork in de steel zat?
Aanmoedigende tips
Als coach ben ik er warm voorstander van om de bewustwording dat je hoogbegaafd bent te delen met je directe omgeving. Zoals familie, goede vrienden en eventueel vertrouwde collega’s. Erover praten met je (nieuwe) manager is een stuk lastiger. Enerzijds zorgt de bewustwording van je hoogbegaafd zijn ervoor dat je je los kunt maken van een mogelijk minder positief beeld van jezelf. Nieuwe kansen, nieuwe inzet, met de hoop op een betere communicatie, minder conflicten, meer begrip en volledige acceptatie. Anderzijds kan het ook in je nadeel werken. Stel dat je (nieuwe) manager zelf niet zo’n gave heeft, dan is zijn/haar bekendheid met hoogbegaafdheid mogelijk stereotiep. Door het bespreekbaar te maken leg je direct een verschil tussen hem/haar en jou bloot. Ook al bedoel je dat absoluut niet zo. Het opgeplakt krijgen van een label ligt hier op de loer.
Kortom, er bestaat niet direct een pasklaar antwoord. Om de samenwerking met je (nieuwe)manager naar (h)erkenning en waardering aan te moedigen hierbij enkele tips:
- Gebruik zo min mogelijk de term hoogbegaafd tenzij je ontdekt dat je manager hoge intelligentie als iets moois ziet.
- Ga bij voorkeur uit van je eigen ‘gebruiksaanwijzingen’. Tenslotte heeft iedereen die.
- Geef iets van je ‘gebruiksaanwijzing’ prijs wanneer je (nieuwe) manager je gedrag anders interpreteert dan je bedoelde. Vergeet daarbij niet dat er een verschil is tussen je gedrag verklaren en je voor je gedrag verontschuldigen.
- Realiseer je dat zowel jij als je (nieuwe) manager schakels zijn in het bedrijfsproces. Heb daar begrip voor en bied eventueel op ’n slimme manier je ‘intelligentie’ aan.
Ik heb inmiddels mijn gesprekspartner van het feest deze tips gemaild. Ze is er blij mee!